13 kwietnia odbyła się wycieczka Oświęcim-Kraków, w której uczestniczyli uczniowie III LO im. Stanisława Staszica i Gimnazjum nr 1.

Pierwszym punktem wycieczki było zwiedzanie wraz z przewodnikiem Auschwitz I (Oświęcim) – pierwszy obóz (tzw. "obóz macierzysty"), głównie pracy przymusowej, pełniący również funkcję centrum zarządzającego dla całego kompleksu niemieckich nazistowskich obozów koncentracyjnych na ziemiach polskich.

Na terenie obozu Auschwitz I naziści utworzyli pierwszy w Polsce obóz dla mężczyzn i kobiet, tu miały miejsce pierwsze eksperymenty i uśmiercania, tu mordowali pierwsze masowe transporty Żydów, prowadzili pierwsze zbrodnicze eksperymenty na więźniach, wykonywali większość egzekucji przez rozstrzelanie, tutaj też mieścił się centralny areszt obozowy w bloku nr 11 dla więźniów z wszystkich części obozowego kompleksu, a także główna komendantura obozu i większość biur SS. Stąd władze obozowe kierowały dalszą rozbudową kompleksu obozowego. Nad bramą wejściową do obozu umieszczony jest napis Arbeit macht frei (pol. Praca czyni wolnym). Niektóre bloki i budynki obozowe pełniły w różnych okresach specjalne funkcje. Między blokami, wzdłuż osi środkowej, znajdował się plac apelowy. Przy obozie funkcjonowały budynki administracji obozowej, Gestapo oraz komendantura. Tuż za drutami stał dom komendanta wraz z ogrodem – mieszkał w nim razem z rodziną.

Więźniowie obozowi byli numerowani, w początkowej fazie fotografowani, następnie tatuowani. Auschwitz był jedynym hitlerowskim obozem koncentracyjnym, w którym wprowadzono tatuaż, jako metodę oznaczania więźniów. Dostawali jako jedyne ubrania bieliznę i cienkie pasiaki. Racje żywnościowe nie stanowiły nawet połowy normy niezbędnej dla narzuconych obozowych warunków egzystencji. Hitlerowcy obliczali, że na pożywieniu obozowym można było przeżyć około trzech miesięcy. Zła jakość i niewielka ilość pożywienia powodowały zapadanie na choroby, często kończące się szybką śmiercią, naturalną lub gwałtowną w wyniku mordowania gazem bądź dosercowymi zastrzykami fenolu. W obozach Auschwitz grupa niemieckich lekarzy rozpoczęła na szeroką skalę przeprowadzanie nieetycznych i niehumanitarnych eksperymentów medycznych na więźniach.
W szczególności barbarzyńskie eksperymenty prowadzono na kobietach.

Po zwiedzeniu pierwszej części obozu zagłady uczniowie udali się do Auschwitz II – Birkenau (Brzezinka), początkowo obóz koncentracyjny, potem także miejsce masowej eksterminacji wyposażone w komory gazowe i krematoria. Części te oddalone są od siebie o 3,5km. Odwiedzenie ich jest niezbędne do pełnego poznania historii istnienia i funkcjonowania miejsca, które stało się symbolem Holokaustu.

W obozie Birkenau naziści wybudowali większość urządzeń masowej zagłady, w których zamordowano około miliona Żydów. Birkenau był jednocześnie największym obozem koncentracyjnym (blisko 300 prymitywnych, w większości drewnianych baraków), w którym w 1944 r. przebywało ponad 100 tys. więźniów: Żydów, Polaków, Romów, i innych. Na blisko 200 ha zachowały się ruiny komór gazowych i miejsca wypełnione ludzkimi prochami, prymitywne baraki więźniarskie oraz kilometry obozowego ogrodzenia i dróg. Latem 1941r. Auschwitz wskazano jako miejsce „ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej”. Wykonywanie tego zbrodniczego planu rozpoczęło się w tym obozie na wiosnę 1942 r. Masowa akcja uśmiercania gazem rozpoczęła się najpierw w pierwszej komorze gazowej w obozie macierzystym. Potem, ze względu na łatwość odizolowania, akcję zagłady przeniesiono do dwóch prowizorycznych komór gazowych. Należy dodać, że bywały przypadki, gdy krematoria były tak obciążone, że zwłoki palono w otwartych dołach.

Zwiedzanie obu obozów zajęło ok. 4 godzin. Następnie udaliśmy się do Krakowa.
Miejscem zwiedzania był Wawel i Stare Miasto. Zwłaszcza to pierwsze miejsce związane jest z początkami polskiej państwowości, ale również z „rozkwitem” Królestwa Polskiego za ostatnich Piastów i królów z dynastii Jagiellońskiej.
W godzinach wieczornych opuściliśmy Kraków i wróciliśmy do Skarżyska.

Wioleta Woźniak
Kamila Jałowska