Oględziny nagrobka Rodziny Witwickich na cmentarzu parafialnym w Skarżysku-Kamiennej odbyły się dziś (26.08) przy udziale przedstawicieli Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków, Urzędu Miasta Skarżyska oraz zainteresowanej Rodziny.

Rodzinę Witwickich reprezentował Pan Marek Rytych (wnuk Kazimierza Witwickiego), Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków Pani Teresa Sabat, a Urząd Miasta Pani Aneta Ferencz z Wydziału Oświaty, Kultury i Sportu. Do udziału w oględzinach został także zaproszony właściciel terenu, proboszcz parafii św. Józefa, który otrzymał stosowne zawiadomienie i potwierdził jego odbiór, ale na cmentarz nie przybył.

.

Oględziny żeliwnego, o dużych walorach artystycznych nagrobka z początku XXw. były częścią urzędowej procedury zmierzającej do wpisania go do rejestru zabytków.

Odbyły się na pisemną prośbę przedstawiciela rodziny Witwickich, Pana Marka Rytycha skierowaną do Prezydenta Miasta Skarżyska-Kamiennej. W odpowiedzi Prezydent wystosował wniosek do Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków. Kolejnym etapem procedury było zawiadomienie zainteresowanych stron o wszczęciu postępowania zmierzającego do wpisania obiektu na listę zabytków, w następstwie czego odbyły się dzisiejsze oględziny.

Pani Teresa Sabat już na wstępie dzisiejszego spotkania wyraziła wielką radość i podziękowała przedstawicielom Rodziny i Urzędu Miasta za wystąpienie na drogę urzędową zmierzającą do wpisania nagrobka do rejestru zabytków. Zna ten obiekt i jego unikalną wartość.

Jej zdaniem - na ówczesne czasy tego typu odlewy żeliwne to był prawdziwy „majstersztyk”, który obecnie trudno byłoby wykonać, a odpowiedni skład komponentów żeliwa spowodował, że odlew w stanie niemal nienaruszonym dotrwał do dziś.  Wyraziła też nadzieję, że po zakończeniu procedury będą szanse przystąpienia do jego konserwacji ze środków publicznych. 

  
W wyniku oględzin przeprowadzonych wspólnie z przedstawicielką Urzędu Miasta Pani Sabat sporządziła protokół, w którym czytamy:
„Nagrobek Rodziny Witwickich – przy głównej alei starej części cmentarza parafialnego w Skarżysku-Kamiennej. Datowany na początek XX w. Wykonany w odlewni KAMIENNA. Neogotycki nagrobek – kompletny, ale wymagający podjęcia prac konserwatorskich ze względu na zagrożenie, jakie stwarzają rozchodzące się płyty cokołu.
Ze względu na duże walory artystyczne i kunszt rzemiosła, dokonuje się wpisu do rejestru zabytków.
Stwierdza się także brak łańcuchów pomiędzy słupkami otaczającymi pole grobowe.”

Wszystkie obecne przy oględzinach strony podpisały ten protokół, podpis nieobecnego przedstawiciela parafii Pani Sabat uzyskała udając się osobiście na plebanię parafii św. Józefa.
Procedura wymaga jeszcze odczekania przewidzianego przepisami czasu na ewentualne odwołania zainteresowanych stron. Po tym okresie obiekt zostanie wpisany do rejestru zabytków – jest nadzieja, że stanie się to już za miesiąc.

Wpisanie nagrobka Rodziny Witwickich do rejestru zabytków stwarza mu szansę na ujęcie w budżecie prac renowacyjnych ze środków konserwatora.  Część żeliwna zostałaby wówczas zdemontowana i przewieziona do laboratorium celem przeprowadzenia niezbędnych konserwacji, a podstawa nagrobka odpowiednio wzmocniona.
Wierzymy, że stanie się to już niebawem.

Teresa Sabat (WUOZ) i Aneta Ferencz (UM)

Oględziny nagrobka

Teresa Sabat z wnukiem Kazimierza Witwickiego - Markiem Rytychem

Wyraźne pęknięcia spojeń płyt cokołu nagrobka

© Tekst: Łucja Kwiecień, Foto: Waldemar Kwiecień / TSK24 Team